همانطورکه در مقدمه نیز گفته شد، افراد به دو دلیل می‌توانند به مشاور طلاق مراجعه کنند.
1- زمانیکه قصد جدایی از همسرشان را دارند و 2- زمانیکه طلاق گرفته‌اند و می‌خواهند از پس مشکلات ناشی از آن مثل اضطراب، خشم، تنهایی و … بربیایند. در ادامه ما به توضیح و بررسی انواع مشاوره طلاق و فوایدی که برای زوجین دارند می‌‌پردازیم.
مشاوره قبل از طلاق
وقتی زوجین به این نتیجه می‌رسند که رابطه‌ی زناشوییشان به بن‌بست رسیده و تصمیم می‌گیرند که به زندگی مشترکشان پایان بدهند، نزد مشاور طلاق می‌روند و وضعیت را توضیح می‌دهند. مشاور برای برنامه‌ریزی و تسهیل فرایند طلاق به آنها کمک می‌کند و به آنها یاد می‌دهد که چطور به روشی مسالمت‌آمیز با هم ارتباط برقرار کنند تا بهترین راه‌حل را برای مشکلات پیش رو بیابند. بسیاری از زوجین در آستانه‌ی طلاق قرار دارند و سالها به همین ترتیب و با وجود طلاق عاطفی زندگی می‌کنند. برخی توان پرداخت هزینه‌ی مشاوره طلاق را ندارند، عده‌ای مزایای این مشاوره را باور ندارند، اما سودمندی مشاوره طلاق و ازدواج ثابت شده است و این مشاوره روابط بسیاری را نجات داده است.
بهترین توصیه برای زوجین این است که بلافاصله بعد از بروز مشکل به مشاور مراجعه کنند. اگر مشاور در طول جلسات درمان به این نتیجه برسد که شرایط زوجین به‌گونه‌ای است که ادامه زندگی به نفع هیچکدام‌شان نیست، طلاق را پیشنهاد می‌دهد و مشاوره قبل از طلاق را ادامه می‌دهد. مشاور طلاق محیط مناسبی را برای زوجین فراهم می‌کند تا بتوانند به راحتی احساسات خود را بیان کنند، بهتر یکدیگر را درک کنند و درباره‌ی این که آیا طلاق آخرین راه‌حل برای مشکلات زناشوییشان است یا بهتر است یک فرصت دوباره به رابطه‌ی مشترکشان بدهند، به تفاهم متقابل برسند. روشهای مورد استفاده در مشاوره طلاق گاهی به طرفین درگیر کمک می‌کند تا در تصمیم خود تجدید نظر کنند و از طلاق منصرف شوند. چنانچه همسران بخواهند به زندگی مشترک ادامه بدهند، پیشنهاد می‌شود که جلسات مشاوره‌ی معمولی تا زمانی که همسران نیازی به مشاوره‌ی بیشتر نداشته باشند، ادامه پیدا کند.
از مشاوره قبل از طلاق چه انتظاری داشته باشیم؟
مشاوره قبل از طلاق با حضور هر دو طرف انجام می‌شود و بعد از جلسات مشاوره می‌توانید انتظار داشته باشید که:
- بتوانید با همسرتان بهتر ارتباط برقرار کنید. همسران عموماً حتی نمی‌توانند با یکدیگر حرف بزنند، بنابراین مشاوره قبل از طلاق یکی از عواملی است که به آنها کمک می‌کند تا گفتگویی عادی با هم داشته باشند.
- بتوانید به روشی مسالمت‌آمیز و مؤدبانه درباره‌ی مشکلات احتمالی صحبت کنید. زمانی که یاد بگیرید چطور می‌توانید با هم ارتباط برقرار کنید، بهتر می‌توانید خودتان را برای فرایند طلاق آماده کنید. درست است که هیچ کس مایل به طلاق نیست، اما اگر چاره‌ی دیگری به جز طلاق برایتان نمانده است، چرا این کار را در آرامش انجام ندهید.
- بتوانید بهترین راه را برای رفاه و خوشبختی فرزندانتان پیدا کنید. موضوع فرزندان بر همه چیز مقدم است و حتی اگر والدین نتوانند مشکلات خودشان را حل کنند، مشاور طلاق در جلسات خانوادگی از آنها می‌خواهد که به خاطر فرزندانشان بیشتر سعی کنند.
- بتوانید برنامه‌ریزی کنید و آسانترین و سالمترین راه را برای پشت سر گذاشتن مراحل طلاق پیدا کنید. حتی خوشبخت‌ترین همسران هم گاهی حین برنامه‌ریزی دعوا می‌کنند، بنابراین طبیعی است که دو نفر که در حال جدایی هستند، درباره‌ی مسائل بسیاری جرو بحث کنند. مشاوره قبل از طلاق برای این برنامه‌ریزی‌های ضروری به زوجین کمک می‌کند تا راحتتر خود را برای طلاق آماده کنند.
مشاوره پس از طلاق
مشاوره پس از طلاق برای افرادی است که طلاق گرفته‌اند و اکنون می‌خواهند برای آینده‌شان و در بسیاری از موارد، درباره‌ی فرزندانشان تصمیمگیری کنند. بعد از طلاق بسیار مهم است که زوجین احساس ناراحتی و اندوه ناشی از طلاق و جدایی را بپذیرند و به احساسات خود مجال بروز دهند. همسران در طول جلسات دادگاه و فرایند طلاق معمولاً دچار احساسات خصمانه‌ای می‌شوند. هر دو طرف خشمگین و با وکلای خود پا به میدان می‌گذارند، در حالی که همه به آنها نصیحت کرده‌اند که مبادا نقطه ضعف نشان دهند و احساسات و افکار واقعیشان را بیان کنند؛ یعنی دقیقاً همان کارهایی را انجام ندهند که جزء ویژگیهای اصلی هر انسان سالمی به شمار می‌آید. زوجین در اکثر دادگاههای طلاق خودشان نیستند و سعی می‌کنند حساب شده و با استراتژی پیش بروند.
گاهی اوقات هر دو طرف برای طلاق راضی هستند و بعد از جدایی احساس رهایی می‌کنند. اما در این بین بسیاری نیز هراسان، سردرگم و مضطرب با احساس شکست، عدم اطمینان، افسردگی و خشم رها می‌شوند. این احساسات می‌تواند به رفتارهای خود تخریبگرانه دامن بزند، به گونه‌ای که فرد احساس کند در باتلاقی گیر کرده که نجات از آن ممکن نیست و دیگر کمترین امیدی به آینده و روابط جدید نداشته باشد. ممکن است چالش‌های مذهبی و معنوی پیش بیاید و فرد به همه چیز شک کند و همه چیز را زیر سوال ببرد. در وصف عوارض بعد از طلاق همین بس که طلاق می‌تواند توانایی انسان را برای ادامه‌ی زندگی از نظر معنوی، ذهنی و جسمی فلج کند. این عواقب ناخوشایند همه، از جمله فرزندان را درگیر می‌کند.
از مشاوره پس از طلاق چه انتظاری داشته باشیم؟
مشاوره بعد از طلاق به زوجین آموزش می‌دهد که چگونه با فشار ناشی از این مسئله کنار بیایند و بتوانند دوباره به زندگی دوران مجردی خود بازگردند. دیگر باید غم و اندوه را فراموش کنید و دوباره به زندگی عادی خود ادامه دهید. البته درست است که ایجاد چنین تغییری سخت است، اما غیرممکن نیست. مشاور کمک می‌کند تا از آن شخصیت متاهل و پرمشغله‌ی نگران به یک شخصیت مجرد، بانشاط و معاشرتی برسید.
تنها ماندن برای برخی افراد سخت است. آنها سالها متاهل و در رابطه بوده‌اند و اکنون برایشان سخت است که با این موقعیت جدید کنار بیایند. مشاوره بعد از طلاق به آنها کمک می‌کند تا راه درست را پیدا کنند. اگر آنها می‌خواهند که دوباره ازدواج کنند و به فرد دیگری متعهد شوند، مشاور به آنها کمک می‌کند تا روحیه و احساسات خود را بعد از طلاق بهبود دهند و فرد مناسبی را پیدا کنند.
یاد گرفتن راه و روش دوست داشتن خود بخش مهمی از مشاوره است. بسیاری از مردم خودشان را به خاطر شکست در زندگی زناشویی سرزنش می‌کنند. این ناامیدی از خود به مرور زمان به نفرت تبدیل می‌شود. مشاوره به این افراد کمک می‌کند تا متوجه شوند که حتی اگر خود واقعاً دلیل اصلی طلاق بوده‌اند، نفرت از خود و سرزنش کردن خود زندگیشان را بهتر نمی‌کند. مشاور به این افراد کمک می‌کند تا وقتی مقابل آئینه قرار می‌گیرند، تصویر واضحتر و منصفانه‌تری را از خود ببینند.
وقتی موضوع مشاوره طلاق در میان باشد، شاید مدیریت سرمایه موضوع بیربطی به نظرتان برسد، اما بسیاری از افراد بعد از طلاق در مسائل اقتصادی و پول خرج کردن دچار مشکل می‌شوند. آنها سعی می‌کنند احساس خلأ درونیشان را با خرید پر کنند و در بسیاری از موارد کالاهایی را می‌خرند که نیازی به آنها ندارند. با توجه به هزینه‌های بالای طلاق، به هر ریال از پولتان در دوران بعد از طلاق نیاز خواهید داشت. مشاوره بعد از طلاق فرد سردرگم و گمگشته را به مسیر درست هدایت می‌کند تا پولهایش را عاقلانه و باثبات خرج کند.
رسیدگی به فرزندان مهمترین مسئله در دوران بعد از طلاق است. کودکان بین پدر و مادر گیر می‌کنند، و واکنش والدین در مقابل فرزندان نیز بسیار مهم است. راهنمایی‌های مشاور تاحدی بستگی به شرایط طلاق دارد، در هر حال مشاور محیط امنی را برای پدر و مادر ایجاد می‌کند تا بتوانند احساسات خود را به راحتی بیان کنند و تمام مسائل را از طریق گفتگو حل کنند. هم پدر و هم مادر باید یاد بگیرند که چگونه فرزندان خود را بعد از طلاق بزرگ کنند تا آنها رسیدگی و مراقبتی را که لازم دارند، در سالهای رشد دریافت کنند و مانند انسان‌های سالمی پرورش یابند که جدایی والدینشان هیچ تاثیری بر تربیتشان نداشته یا این تاثیر بسیار ناچیز بوده است.
